Βιταμίνη C.

Κοινοποίηση

Ο οργανισμός χρειάζεται την βιταμίνη C για να διατηρήσει την υγεία του. Πρόκειται για μια «μακρο-βιταμίνη», επειδή αν και δεν απαιτείται σε μεγάλες ποσότητες για να υποστηρίξει τον μεταβολισμό για την παραγωγή ενέργειας, απαιτείται στη διατροφή σε ποσότητες πολύ μεγαλύτερες από ό,τι τα περισσότερα από τα άλλα γνωστά "μικρο-θρεπτικά"συστατικά και βιταμίνες.

[1] Τυπικά οι καλύτερες ημερήσιες δόσεις για τους ενήλικες κυμαίνονται από 500 έως 10.000 mg (χιλιοστόγραμμα) ή περισσότερο, ανάλογα με την κατάσταση υγείας, το επίπεδο στρες και την ύπαρξη ή μη ασθένειας. [1]

Είναι το πιο σημαντικό υδατοδιαλυτό αντιοξειδωτικό στο σώμα, που είναι απαραίτητο για την παροχή αντιοξειδωτικής προστασίας ενάντια στην επίθεση του οξυγόνου, το φως, και τις τοξίνες. Είναι, επίσης, απαραίτητη για να να δημιουργήσει και να διατηρήσει το κολλαγόνο, την πιο κοινή πρωτεΐνη στο σώμα, που βρίσκεται στο δέρμα, τις αρτηρίες και φλέβες, τα μάτια και τον εγκέφαλο, και σε όλα τα όργανα. [2]

Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν παίρνουν αρκετή βιταμίνη C, ακόμη και όταν η διατροφή τους περιλαμβάνει εξαιρετική ποσότητα από φρέσκα λαχανικά και φρούτα.
Η ιατρική έρευνα τα τελευταία 75 χρόνια έχει δείξει ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης C μπορεί να αποτρέψουν ή να αντιστρέψουν πολλές προοδευτικές ασθένειες όπως η καρδιοπάθεια, ο καρκίνος, ο διαβήτης, η αρθρίτιδα, και η χρόνια ασθένεια των ματιών. [1-5]

Η επίδραση της βιταμίνης C σε συνθήκες νόσου και στη διατήρηση της υγείας συνεχίζεται να μελετάται. Κάθε μία από τις ερευνητικές μελέτες που αναφέρονται παρακάτω αυξάνει τις γνώσεις μας για τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Η πιο πρόσφατη έρευνα τους τελευταίους μήνες παρέχει σημαντικά νέα στοιχεία σχετικά με τα ζωτικής σημασίας οφέλη για την υγεία της βιταμίνης C:

Η βιταμίνη C προστατεύει από ΧΑΠ

Πολλοί από εμάς είναι εξοικειωμένοι με τηλεοπτικές διαφημίσεις προώθησης φαρμάκων για τη θεραπεία των συμπτωμάτων της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ). Το κάπνισμα είναι ένας μεγάλος παράγοντας κινδύνου, λόγω των οξειδωτικών τοξινών στον καπνό που μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στους πνεύμονες.

Όμως, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η βιταμίνη C μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο της ΧΑΠ. Σε μια πρόσφατη μελέτη, βαρείς καπνιστές που είχαν την υψηλότερη πρόσληψη της βιταμίνης C στη διατροφή τους (πάνω από 140 mg / ημέρα) είχαν μείωση 77% του κινδύνου για τη ΧΑΠ σε σύγκριση με εκείνους με χαμηλή πρόσληψη. [6]

Άλλα θρεπτικά συστατικά ήταν πάρα πολύ ευεργετικά για την ΧΑΠ, όπως η ρετινόλη ( προ βιταμίνη Α που βρίσκεται σε κρόκους αυγών, το βούτυρο, και το συκώτι) και καροτίνη (μια άλλη πρόδρομος βιταμίνη Α που βρίσκεται στα καρότα και άλλα πορτοκαλί και σκούρα πράσινα λαχανικά).

Οι συγγραφείς προτείνουν ότι αυτά τα απαραίτητα αντιοξειδωτικά βελτιώνουν την ανοσολογική απόκριση και είναι υπεύθυνα για τις αντιοξειδωτικές άμυνες στους πνεύμονες που βοηθούν στην επανάκαμψη μετά από την εισπνοή τοξινών στον καπνό.
Ο μηχανισμός δράσης πιστεύεται ότι είναι εν μέρει η ικανότητα της βιταμίνης C για να αποκαταστήσει τα επίπεδα του αγγειακού ενδοθηλιακού αυξητικού παράγοντα και εν μέρει του πολλαπλασιασμού των κυψελιδικών κυττάρων στους πνεύμονες. [6]

Η βιταμίνη C προστατεύει από την πρόωρη ασθένεια του Alzheimer

Η Νόσος του Alzheimer (AD), μια προοδευτική επιδείνωση του εγκεφάλου και της γνωστικής λειτουργίας του, είναι κάτω από εντατική μελέτη, επειδή επηρεάζει πολλούς ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας και η αιτία είναι άγνωστη προς το παρόν.
Αν και μερικοί από τους παράγοντες κινδύνου είναι γνωστοί , όπως η ηλικία, το κάπνισμα, και η γενετική προδιάθεση, δεν υπάρχει αποτελεσματική φαρμακευτική θεραπεία για τη θεραπεία ή την πρόληψη της εξέλιξης της AD. [7]

Ωστόσο, σε μια πρόσφατη μελέτη, βρέθηκε ότι η βιταμίνη C, τα καροτενοειδή, και η βιταμίνη Β6 στη διατροφή, μαζί με ακόρεστα λιπαρά οξέα και σε μικρότερο βαθμό βασικά μέταλλα, ήταν προστατευτικά έναντι AD. [8]

Η βιταμίνη C είναι γνωστή για την προστασία από την οξείδωση από τις τοξίνες στον καπνό οι οποίες υποτίθεται ότι είναι ένας πιθανός αιτιολογικός παράγοντας στην AD.

Η βιταμίνη C βοηθά στην μείωση του κινδύνου της παχυσαρκίας

Τα βλαστικά κύτταρα είναι ένα κρίσιμο συστατικό της ανάκαμψης του σώματος από τραυματισμούς και ασθένειες. Για παράδειγμα, η φλεγμονή που περιβάλλει ένα φυσικό τραυματισμό, όπως ένα κόψιμο στο δέρμα ή ζημιά σε έναν σύνδεσμο ή οστούν προσελκύει βλαστοκύτταρα και τους σηματοδοτεί τη δημιουργία νέων κυττάρων του κατάλληλου τύπου για την επισκευή του τραυματισμού.

Ένα πρόσφατο έγγραφο σχετικά με τη διαφοροποίηση των βλαστικών κυττάρων αναφέρει ότι η βιταμίνη C
(α) βοηθάει για να μετασχηματίσει ενήλικα διαφοροποιημένα κύτταρα πίσω σε βλαστικά κύτταρα, (β) αναστέλλει τα βλαστικά κύτταρα να διαφοροποιηθούν σε λιποκύτταρα (κύτταρα λίπους), και
(γ) κινεί τη διαφοροποίηση των βλαστικών κυττάρων σε μυογένεση (δημιουργία μυών) και οστεογένεση (δημιουργία οστού). [9]

Η επίδραση της βιταμίνης C πιστεύεται ότι επαναπρογραμματίζει τις θέσεις μεθυλίωσης στο DNA στα βλαστικά κύτταρα ούτως ώστε να παρέχει μακράς διαρκείας επιγενετικό σήματος.
Η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η βιταμίνη C, όταν λαμβάνεται σε επαρκείς δόσεις (έως 3.000 mg) είναι ασφαλής και μπορεί να βοηθήσει να μετριάσει τη δημιουργία των λιποκυττάρων και να βοηθήσει στη διατήρηση της μυϊκής μάζας σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. [9]

Η βιταμίνη C βοηθά στην πρόληψη του στρες, της κατάθλιψης, και του άγχους

Τα περισσότερα ζώα μπορούν να δημιουργήσουν το δικό τους ασκορβικό από τη γλυκόζη,
αλλά τα ινδικά χοιρίδια, μερικά πουλιά, και τα ανώτερα πρωτεύοντα δεν μπορούν.
Θα πρέπει να πάρουν ασκορβικό (βιταμίνη C) από τη διατροφή τους.
Τα ποντίκια συνήθως δεν χρειάζονται ασκορβικό στη διατροφή τους, επειδή το σώμα τους μπορεί να κάνει όσο χρειάζεται για να αντιμετωπίσουν το άγχος και τις ασθένειες .Για αυτά δεν είναι μια βιταμίνη.

Μια πρόσφατη μελέτη εξέτασε την επίδραση της βιταμίνης C σε διαγονιδιακά ποντίκια με μια μετάλλαξη που τα έκανε να αδυνατούν να κάνουν την δική τους βιταμίνη C, παρόμοια με τους ανθρώπους. [10] Η μελέτη έδειξε ότι η έλλειψη βιταμίνης C προκάλεσε απώλεια της όρεξης στα αρσενικά και μια αγχώδη κατάσταση ανορεξίας ως απόκριση στο στρες στα θυληκά. Οι συγγραφείς προτείνουν ότι η βιταμίνη C είναι ευεργετική στην διατήρηση της ψυχικής υγείας. [10]

Η βιταμίνη C βοηθά στην πρόληψη του διαβήτη τύπου 2 σε αυτούς που καταναλώνουν νιτρώδη άλατα στο κρέας

Τα Νιτρώδη (ΝΟ2-) είναι γνωστό ότι μετατρέπονται από το οξύ του στομάχου σε ενώσεις νιτροζαμίνης η οποία μπορεί να προκαλέσει αντίσταση στην ινσουλίνη και καρκίνο.
Η δημιουργία νιτροζαμίνης προωθείται επίσης από το μαγείρεμα σε υψηλές θερμοκρασίες, όπως στο τηγάνισμα. Μια πρόσφατη τυχαιοποιημένη μελέτη ανέφερε ότι τα άτομα με υψηλότερη πρόσληψη των νιτρωδών με βάση τα ζώα είχαν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2, αλλά μόνο σε εκείνα τα άτομα που είχαν χαμηλή πρόσληψη βιταμίνης C. [11]

Μια υψηλότερη πρόσληψη βιταμίνης C συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, ακόμα και σε άτομα με υψηλή πρόσληψη νιτρωδών. Φυτικές πηγές των νιτρωδών δεν προκαλούν αύξηση του κινδύνου διαβήτη τύπου 2, ούτε πηγές νιτρικών (ΝΟ3) από ζώα ή φυτά.
Η μελέτη δείχνει ότι τα νιτρώδη στο επεξεργασμένο κρέας είναι ένας παράγοντας κινδύνου για τον διαβήτη τύπου 2. [11]

Η Εκφύλιση της ωχράς κηλίδας συνδέεται με χαμηλότερη πρόσληψη αντιοξειδωτικών

Προοδευτική ασθένεια των ματιών, όπως εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (AMD) με την πάροδο της ηλικία είναι μια κοινή αιτία τύφλωσης.
Επί πολλά χρόνια, το μάτι έχει υποστεί βλάβη από την οξείδωση από το έντονο φως και την έκθεση σε τοξικές ουσίες όπως συστατικά του καπνού των τσιγάρων στο αίμα και άλλων τοξικών χημικών ουσιών στο περιβάλλον.

Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι οι ασθενείς με τελικού σταδίου AMD είχαν χαμηλότερη πρόσληψη βιταμίνης C, βιταμίνη Ε, β-καροτένιο, φολικό οξύ, και λαχανικά, και υψηλότερη πρόσληψη ψευδαργύρου από εκείνα σε μια υγιή ομάδα ελέγχου. [12]

Αν και η μελέτη ήταν παρατηρητική (δηλαδή δεν θα μπορούσε να καθορίσει την αιτιώδη συνάφεια) και τα συμπεράσματα δειλά, έρχεται σε αντίθεση με την προηγούμενη μελέτη AREDS [13] που έδειξαν όφελος από τον συνδιασμό ψευδαργύρου μαζί με βιταμίνες C , E και βήτα-καροτίνη.
Ηθικό Δίδαγμα: Αν καπνίζετε, σταματήστε, τρώνε τα λαχανικά σας, και λαμβάνετε συμπληρώματα με βιταμίνες C και Ε [4]

Η βιταμίνη C βοηθά στην πρόληψη των καρδιακών προσβολών

Φλεγμονή που να οδηγεί σε προβλέψιμη καρδιακή νόσο συχνά καθορίζεται από το επίπεδο της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης υψηλής ευαισθησίας (hsCRP) στην εξέταση αίματος. Παρά το γεγονός ότι η βιταμίνη C ως γνωστόν ενισχύει τις αρτηρίες και τις καθιστά πιο ελαστικές, συμβάλλοντας στην πρόληψη της υψηλής αρτηριακής πίεσης και εγκεφαλικού επεισοδίου, [14-16] δεν έχει αποδειχθεί μέχρι τώρα ότι αυξάνει την επιβίωση σε ασθενείς με ενεργό καρδιακή νόσο και ανεπάρκεια.

Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι η πρόσληψη χαμηλής ποσότητας βιταμίνης C συνδέεται με ένα υψηλό επίπεδο hsCRP και φλεγμονής, και μικρότερη επιβίωση σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια. Όμως ακόμη και με υψηλό επίπεδο hsCRP, ένα επαρκές επίπεδο της βιταμίνης C συνδέεται με μεγαλύτερη επιβίωση. [17] Η μελέτη δείχνει ότι η επαρκής η βιταμίνη C μπορεί να προστατεύσει την καρδιά από τη φλεγμονή και έτσι να συμβάλει στην πρόληψη των καρδιακών παθήσεων.

Ασφάλεια της βιταμίνης C

Η βιταμίνη C είναι ασφαλής για τους περισσότερους ανθρώπους για λήψη σε μεγάλες δόσεις. [1-3] Κύρια παρενέργεια της είναι ότι σε πολύ υψηλές δόσεις από του στόματος, δεν απορροφάται περαιτέρω από το έντερο και προσελκύει νερό το οποίο τείνει να προκαλέσει καθαρτική δράση, αέρια , και διάρροια. Κανονικά κάποιος βρίσκει την υψηλότερη ανεκτή δόση με σταδιακή αύξηση της δόσης μέχρι να συμβεί η καθαρτική δράση, στη συνέχεια μείωση της δόσης κατά 10-30%. Αυτό είναι γνωστό ως η δόση «ανοχής του εντέρου». [1-3].

Παρά το γεγονός ότι υπήρξε μεγάλη προσοχή σε πιθανές βλαβερές συνέπειες, όπως πέτρες στα νεφρά, η βιταμίνη C δεν έχει την τάση να σχηματίσει πέτρες στα νεφρά, στα περισσότερα άτομα με υγιή νεφρά. Μαζί με επαρκή ενυδάτωση, βοηθά στην πρόληψη από πέτρες στα νεφρά. [18] Ωστόσο, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις δυσλειτουργίας των νεφρών, προβλήματα έχουν αναφερθεί με υψηλές δόσεις βιταμίνης C, και σε μερικούς ανθρώπους που έχουν μια σπάνια μετάλλαξη στο γονίδιο για το ένζυμο αφυδρογονάση γλυκόζης-6-φωσφορικής (G6PD), υψηλές δόσεις της βιταμίνης C μπορεί να προκαλέσουν αιμόλυση (ρήξη των ερυθρών αιμοσφαιρίων). [1-3]

Για τους περισσότερους ανθρώπους, όμως, η βιταμίνη C δεν προκαλεί σοβαρές παρενέργειες όταν λαμβάνονται μέχρι τη δόση ανοχής του εντέρου. Κάτω από αυτή τη δόση, τυπικά 3,000 - 10,000 mg / ημέρα για τους υγιείς ανθρώπους και 10.000 - 50.000 mg / ημέρα σε άρρωστους με κρύολόγημα ,ή γρίπη, ή όταν εκτίθενται σε άλλες τοξίνες ή καταπονήσεις.
Η καθαρτική δράση δεν είναι παρούσα και η βιταμίνη C βοηθά το σώμα να επανέλθει γρήγορα από το στρες.

Επαρκής βιταμίνη C είναι απαραίτητη

Αυτά τα τελευταία ερευνητικά άρθρα σχετικά με τη βιταμίνη C επαναλαμβάνουν αυτό που γνωρίζουμε ή υποψιαζόμαστε για δεκαετίες. Ένα επαρκές επίπεδο βιταμίνης C είναι απαραίτητο για το σώμα, και η απουσία του συμβάλλει σε μία ευρεία ποικιλία καταστάσεων και ασθενειών.

Αν και πολλοί συγγραφείς έχουν προτείνει ότι το καλύτερο είναι να πάρετε επαρκή βιταμίνη C από τα φρούτα και τα λαχανικά στη διατροφή, ξέρουμε ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης C μπορεί να αυξήσουν το επίπεδο υγείας του σώματος αρκετά υψηλά για την πρόληψη των καρδιακών παθήσεων, του καρκίνου και του διαβήτη. Γνωρίζουμε επίσης ότι η μεταποιημένη βιταμίνη C που βρίσκεται σε συμπληρώματα υψηλής ποιότητας είναι η ίδια η βιταμίνη C που υπάρχει σε θρεπτικά συστατικά που παίρνουμε από την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών. [1-3]

Επειδή το επίπεδο της βιταμίνης C μειώνεται όταν το σώμα ευρίσκεται σε στρες, τα συμπληρώματα μπορεί να παρέχουν το επιπλέον ποσό που απαιτείται για να επιτρέπουν στον οργανισμό να ανακάμψει [19-21].

Για πολλούς ανθρώπους με συνηθισμένο καθημερινό άγχος, αυτό είναι 1.500 - 3.000 mg / ημέρα, ή 500 έως 1000 mg ανά γεύμα, αλλά αυξάνεται όταν υπάρχει οξεία ασθένεια ή κρίσιμη κατάσταση σε 20.000 -. 100 000 mg / ημέρα, λαμβανόμενα σε διαιρεμένες δόσεις από το στόμα [1 -5]

(Ο Δρ Robert G. Smith είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Ιατρικής Σχολής της Πενσυλβανίας. Είναι ο συγγραφέας της “Θεραπείας με βιταμίνες για τη νόσο των οφθαλμών”, αλλά και “Θεραπεία με βιταμίνες για την αρθρίτιδα”).

Vitamin C Papers Hot off the Press by Robert G Smith, PhD

References:
1. Hickey S, Saul AW. Vitamin C: The Real Story, the Remarkable and Controversial Healing Factor. Basic Health Pubs, 2008. ISBN-13: 9781591202233.
2. Levy TE. Primal Panacea. Medfox Pubs, 2011. ISBN-13: 978-0983772804.
3. Saul AW (Ed) Orthomolecular Treatment of Chronic Disease: 65 Experts on Therapeutic and Preventive Nutrition. Basic Health Pubs, 2014. ISBN-13: 978-1591203704.
4. Smith RG. The Vitamin Cure for Eye Disease: How to Prevent and Treat Eye Disease Using Nutrition and Vitamin Supplementation. Basic Health Pubs, 2012. ISBN-13: 978-1591202929.
5. Smith RG, Penberthy T. The Vitamin Cure for Arthritis. Basic Health Pubs, 2015. ISBN-13: 978-1591203124.
6. Park HJ, Byun MK, Kim HJ, Kim JY, Kim YI, Yoo KH, Chun EM, Jung JY, Lee SH, Ahn CM. Dietary vitamin C intake protects against COPD: the Korea National Health and Nutrition Examination Survey in 2012. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2016 Oct 31;11:2721-2728.
7. Graham WV, Bonito-Oliva A, Sakmar TP. Update on Alzheimer`s Disease Therapy and Prevention Strategies. Annu Rev Med. 2017 Jan 14;68:413-430. doi: 10.1146/annurev-med-042915-103753.
8. Lu Y, An Y, Guo J, Zhang X, Wang H, Rong H, Xiao R. Dietary Intake of Nutrients and Lifestyle Affect the Risk of Mild Cognitive Impairment in the Chinese Elderly Population: A Cross-Sectional Study. Front Behav Neurosci. 2016, 10:229. DOI:10.3389/fnbeh.2016.00229.
9. Rahman F, Bordignon B, Culerrier R, Peiretti F, Spicuglia S, Djabali M, Landrier JF, Fontes M. Ascorbic acid drives the differentiation of mesoderm-derived embryonic stem cells. Involvement of p38 MAPK/CREB and SVCT2 transporter. Mol Nutr Food Res. 2016 Dec 13. doi: 10.1002/mnfr.201600506. [Epub ahead of print]
10. Koizumi M, Kondo Y, Isaka A, Ishigami A, Suzuki E. Vitamin C impacts anxiety-like behavior and stress-induced anorexia relative to social environment in SMP30/GNL knockout mice. Nutr Res. 2016 Dec;36(12):1379-1391. doi: 10.1016/j.nutres.2016.11.006.
11. Bahadoran Z, Mirmiran P, Ghasemi A, Carlstrom M, Azizi F, Hadaegh F. Vitamin C intake modify the impact of dietary nitrite on the incidence of type 2 diabetes: A 6-year follow-up in Tehran Lipid and Glucose Study. Nitric Oxide. 2017 Jan 30;62:24-31. doi: 10.1016/j.niox.2016.11.005.
12. Gopinath B, Liew G, Russell J, Cosatto V, Burlutsky G, Mitchell P. Intake of key micronutrients and food groups in patients with late-stage age-related macular degeneration compared with age-sex-matched controls. Br J Ophthalmol. 2016 Nov 29. pii: bjophthalmol-2016-309490. doi: 10.1136/bjophthalmol-2016-309490.
13. Age-Related Eye Disease Study Research Group. A randomized, placebo-controlled, clinical trial of high-dose supplementation with vitamins C and E, beta carotene, and zinc for age-related macular degeneration and vision loss: AREDS report no. 8. Arch Ophthalmol 2001;119:1417-36.
14. Shargorodsky M, Debby O, Matas Z, et al. Effect of Long-Term Treatment with Antioxidants (Vitamin C, Vitamin E, Coenzyme Q10 and Selenium) on Arterial Compliance, Humoral Factors and Inflammatory Markers in Patients with Multiple Cardiovascular Risk Factors. Nutr Metab (Lond) (Jul 6, 2010) 7:55. doi: 10.1186/1743-7075-7-55.
15. Kurl S, Tuomainen TP, Laukkanen JA, et al. Plasma Vitamin C Modifies the Association between Hypertension and Risk of Stroke. Stroke 33(6) (Jun 2002):1568-1573.
16. Levy, TE. Stop America`s #1 Killer: Reversible Vitamin Deficiency Found to be Origin of All Coronary Heart Disease. Henderson, NV: LivOn Books, 2006.
17. Song EK, Kang SM. Vitamin C Deficiency, High-Sensitivity C-Reactive Protein, and Cardiac Event-Free Survival in Patients With Heart Failure. J Cardiovasc Nurs. 2016 Dec 15. [Epub ahead of print]
18. What really causes kidney stones (and why vitamin C does not). OMNS, Feb 11, 2013. http://orthomolecular.org/resources/omns/v09n05.shtml
19. Schectman G, Byrd JC, Gruchow HW. The Influence of Smoking on Vitamin Status in Adults. Am J Public Health 79(2) (Feb 1989):158-162.
20. Berger MM. Vitamin C Requirements in Parenteral Nutrition. Gastroenterology 137(5 Suppl) (Nov 2009):S70-578. doi: 10.1053/j.gastro.2009.08.012.
21. Nathens AB, et al. Randomized, Prospective Trial of Antioxidant Supplementation in Critically Ill Surgical Patients. Ann Surg 236(6) (Dec 2002):814-822.

Nutritional Medicine is Orthomolecular Medicine
Orthomolecular medicine uses safe, effective nutritional therapy to fight illness. For more information: http://www.orthomolecular.org

7x5pjg85n8|0000ABC871B5|winnersNew|articles|soma|52B71AE1-35E5-4785-AD54-7617FC8ACEE0
mx7taf5gqm|00008E9992D3|winnersNew|articles|soma|B9BFBA64-2F0C-44FA-8C5C-6BA562ABE31A
Μείνε μαζί με τους winnersΟροι χρήσης
We use cookies in order to make our website more attractive to visitors and to enable the use of certain functions. If you continue to use the website, you accept the use of the cookies.Ok