Ψωρίαση. Τι την φουντώνει τι την καταστέλλει

Οι άνθρωποι που πάσχουν από ψωρίαση, γνωρίζουν ότι κάποιες εποχές και για αρκετές ημέρες, το δέρμα τους καθαρίζει.
Επίσης ξέρουν ότι ακολουθούν αιφνίδιες εξάρσεις, όπου οι αλλοιώσεις αναζωπυρώνονται.

Είναι σήμερα βέβαιο ότι μια έξαρση, απαιτεί κάποια προκλητική αφορμή που »θα τραβήξει την σκανδάλη», είτε την πρώτη φορά εμφάνισης της δύσκολης αυτής αρρώστιας, είτε στην όποια μελλοντική υποτροπή.




Τι »φουντώνει» την ψωρίαση λοιπόν;

Έχει αποδειχτεί ότι υπάρχουν διάφορα αίτια όπως:

1. Λοιμώξεις

Στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις που αφορούν στον λαιμό συνήθως (φαρυγγίτιδες) αλλά και δερματίτιδες, έχει διαπιστωθεί ότι μπορούν να γίνουν αφορμή εμφάνισης ψωρίασης. Ειδικότερα αν υπάρχει οικογενές ιστορικό. Οι δερματικές βλάβες θα εμφανιστούν δυο, τρείς εβδομάδες αργότερα.

Άλλοι υπεύθυνοι μικροοργανισμοί μπορεί να είναι : ο μύκητας Candida albicans, ο ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV) και ιοί που προσβάλουν το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα.

Έχει διαπιστωθεί ότι η αντιμετώπιση της λοίμωξης, μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση της ψωρίασης, ενίοτε δε και σε πλήρη ίαση.

2. Αντίδραση σε φάρμακα

Ψωρίαση μπορεί να εκδηλωθεί για πρώτη φορά, ή και να αναζωπυρωθεί, μετά από λήψη ορισμένων φαρμάκων.

Αυτά μπορεί να είναι:

1. Φάρμακα κατά της ελονοσίας.
2. Οι βήτα-αναστολείς (φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης) και φάρμακα για την καρδιά.
3. Η Ινδομεθακίνη (αντιφλεγμονώδες – αντιρευματικό)
4. Το Λίθιο (χρησιμοποιείται σε διάφορες ψυχιατρικές παθήσεις), επιδεινώνει την ψωρίαση σε ποσοστό περίπου 50% των ανθρώπων που υποφέρουν από αυτήν.

Κορτικοστεροειδή: Η κορτιζόνη σε διάφορες μορφές της, χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ψωρίασης και μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική. Ανάλογα στην μορφή και το είδος που θα χρησιμοποιηθεί, η δραστικότητα κυμαίνεται από εξαιρετικά ήπια έως πολύ μεγάλη. Έχει διαπιστωθεί πάντως, ότι τόσο η κατάχρηση όσο και η αιφνίδια διακοπή ενός κορτικοειδούς που εχορηγείτο από το στόμα, μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση την ψωρίαση.

Γενικώς, ως προς τα φάρμακα, ισχύει ότι οι άνθρωποι που έχουν ψωρίαση ή οικογενειακό ιστορικό ψωρίασης, πρέπει να είναι βέβαιοι τι παίρνουν. Αυτό θα το επιτύχουν κάθε φορά, σε συνεννόηση με το γιατρό τους και σε περίπτωση που ήδη λαμβάνουν κάποιο φάρμακο με αντένδειξη, αναζητώντας εναλλακτική θεραπεία.

3. Τραύματα

Δυο εβδομάδες περίπου μετά από κάποιο μικρό ή μεγαλύτερο τραύμα στο δέρμα (κόψιμο, γδάρσιμο, ηλιόκαυμα, έγκαυμα, δάγκωμα, βλάβη από έρπητα, βελονισμό), άτομα με ψωρίαση συχνά παρατηρούν νέες βλάβες.

Αυτό το ξέρουμε από τον 19ο αιώνα (παρατηρήθηκε και περιγράφηκε από τον Dr. Koebner σε ψωριασικό ασθενή που ανέπτυξε και νέες βλάβες στα σημεία που τον δάγκωσε το άλογο του). Έτσι μιλάμε για το ‘’φαινόμενο Koebner’’.

Με τον καιρό διαπιστώθηκε ότι πλήθος δερματικών κακώσεων ή αλλοιώσεων, μπορεί να το προκαλέσει. Περιλαμβάνονται σε αυτές -πέραν των ανωτέρω-, μώλωπες, εφαρμογή έντονης πίεσης, τατουάζ, δερματίτιδες από χημικά (ακόμα και μια κολλητική ταινία μπορεί να είναι αιτία), ομαλός λειχήνας, λεύκη, ακόμα και εμβολιασμοί ή και ξύρισμα.

Φυσικά, με τόσο πλατύ φάσμα προκλητικών αφορμών, δεν είναι πάντοτε εύκολο να φυλαχτεί κάποιος από το ενδεχόμενο. Έτσι το ‘’φαινόμενο Koebner’’ είναι συχνό και υπολογίζεται να συμβαίνει σε ένα στους δύο από όσους πάσχουν από ψωρίαση.

4. Το στρες

Υπάρχουν περιστατικά όπου έντονο στρες, προηγήθηκε της πρώτης εμφάνισης της νόσου. Γενικά το στρες επιδεινώνει την ψωρίαση, η οποία ούτως ή άλλως είναι εκ της φύσεως της στρεσογόνος και αγχωτική.

Οι άνθρωποι με σοβαρές και εμφανείς αλλοιώσεις έχουν προβλήματα στο περιβάλλον τους. Όχι μόνο το κοινωνικό και εργασιακό αλλά συχνά και το οικογενειακό. Ακόμα και ο/η σύντροφος, δυσκολεύεται να τους αγγίξει. Το ίδιο και τα παιδιά τους.

Στον εργασιακό χώρο αντιμετωπίζουν την αμηχανία των συναδέλφων τους, που όντας απληροφόρητοι, αναρωτιούνται αν ‘’κολλάει’’, αποφεύγοντας να πλησιάσουν.

Το καλοκαίρι είναι για τους πάσχοντες μια δύσκολη εποχή. Χρησιμοποιούν ρούχα με μακριά μανίκια, αποφεύγουν τα κοντά παντελόνια, δεν συχνάζουν σε πλαζ όπου βρίσκονται και άλλοι και αναζητούν απόμερες παραλίες για να χαρούν την δροσιά της θάλασσας. Ενίοτε καταργούν το κολύμπι.

Φυσικά, αν αναζητούν εργασία, θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες όταν οι αλλοιώσεις στα χέρια ή όπου αλλού θα είναι εμφανείς. Σε ένα πλήθος από εργασίες, ο εργοδότης θα απέφευγε να προσλάβει ένα τέτοιο υπάλληλο. Πρόκειται για ένα ιδιόμορφο μεν αλλά απόλυτα αληθή κοινωνικό αποκλεισμό.

Πέρα από όλα αυτά ο πάσχων έχει και άλλες αφορμές για άγχος. Οι θεραπείες πέραν του ότι είναι χρονοβόρες, κοστίζουν αρκετά και τα ταμεία δεν είναι πάντα διαθέσιμα. Ειδικά όταν πρόκειται για τους ακριβούς βιολογικούς παράγοντες. Και όχι μόνο.

Για παράδειγμα, η φωτοθεραπεία χρειάζεται αρκετές επισκέψεις και αρκετά έξοδα χωρίς να εγγυάται ότι θα είναι αποτελεσματική. Ούτως ή άλλως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ακόμα και ένα καλό αποτέλεσμα δεν είναι μόνιμο και η νόσος θα επανέλθει.

Κάποια φάρμακα θεραπείας (πχ. μεθοτρεξάτη – κυκλοσπορίνη) μπορεί να έχουν σοβαρές παρενέργειες. Ο ασθενής φορτώνεται με το στρες μια απόφασης. Να τα πάρει ή όχι;

Αν ο ασθενής έχει την ατυχία να εκδηλώσει και ενοχλήματα ψωριασικής αρθρίτιδας, επιπλέον προβλήματα θα συσσωρευτούν πάνω στα ήδη υπάρχοντα. Στον κύκλο των ιατρών θα προστεθούν ρευματολόγοι, ακτινολόγοι, φυσιοθεραπευτές κ.ά.

Εύκολη κόπωση, δυσκαμψία, πόνοι, θα επηρεάσουν ακόμα περισσότερο όχι μόνο την ποιότητα της ζωής του, αλλά και την εργασία του. Η αποδοτικότητα του θα μειωθεί, τα έσοδα του επίσης. Ένας φαύλος κύκλος δηλαδή, όπου ‘’το ένα θα φέρνει το άλλο’’.

Με όλα τα παραπάνω, γίνεται εύκολα κατανοητό γιατί όσοι αντιμετωπίζουν την νόσο στρέφονται συχνά σε εναλλακτικές θεραπείες.

Εντούτοις τα φυτικά και μη συνταγογραφούμενα σκευάσματα (συμπληρώματα διατροφής και βότανα) μπορεί να αποβούν χρήσιμα όταν ο ασθενής διαθέτει όλη την αναγκαία πληροφορία, μπορεί ακόμα και να βλάψουν. Στο χώρο της εναλλακτικής θεραπευτικής, καραδοκούν ως γνωστόν η αγυρτεία, ο ασύδοτος επαγγελματισμός αλλά και η παραπληροφόρηση. Σπάνια ο προμηθευτής αισθάνεται την ανάγκη να αποδείξει τους ισχυρισμούς του για τα προϊόντα που πουλάει. Σπάνια επίσης αναφέρει τις παρενέργειες, τις αντενδείξεις, τις ασυμβατότητες με άλλα φάρμακα ή βότανα.

5. Επίδραση του καιρού.

Δύσκολη εποχή για τους πάσχοντες είναι και ο χειμώνας. Για διαφορετικούς όμως λόγους από εκείνους που τον προβληματίζουν το καλοκαίρι. Πολλές μελέτες απέδειξαν ότι το κρύο λειτουργεί πυροδοτώντας τις βλάβες του ψωριασικού, σε αντίθεση με το ζεστό κλίμα και τον ήλιο που συχνά τον βελτιώνει.

Ο κλιματισμός (air-condition) μπορεί να στεγνώσει το δέρμα και έτσι να επιδεινώσει την ψωρίαση. Ενυδατικές κρέμες χρειάζονται σε εκείνους που παραμένουν πολλές ώρες σε κλιματιζόμενο περιβάλλον.

6. Τι άλλο;

Ορμόνες. Η ψωρίαση προτιμά τις νεώτερες ηλικίες, συνήθως μετά το τέλος της εφηβείας. Ίσως ευθύνεται η μεταβολή στο ορμονικό επίπεδο σε αυτή την εποχή της ζωής μας. Δεν ξέρουμε πολλά για αυτό όμως. Η εκ νέου αύξηση του ορμονικού επιπέδου (εγκυμοσύνη) μοιάζει να επηρεάζει τις αλλοιώσεις της ψωρίασης (55% βελτίωση, 23% επιδείνωση, 21% χωρίς αλλαγή).

Οι διαφορές αυτές μάλλον σημαίνουν ότι περισσότεροι παράγοντες έχουν ρόλο.

Μετά τον τοκετό, οι περισσότερες γυναίκες (65%) φαίνεται ότι παρουσιάζουν επιδείνωση στις βλάβες τους, ενώ οι υπόλοιπες δεν διαπιστώνουν διαφορές. Μία μόνο στις δέκα φαίνεται να έχει βελτίωση.

Κάπνισμα και αλκοόλ, λειτουργούν σαν εκλυτική αφορμή σε αρκετούς. Κάποιες μελέτες έδειξαν ότι οι φλυκταινώδεις ψωριασικές βλάβες στις παλάμες και τα πέλματα, είναι πιο πιθανό να εμφανιστούν σε καπνιστές. Το ίδιο και η ψωρίαση κατά πλάκας.

Διακοπή καπνίσματος ή αλκοόλ, βελτιώνει αλλά δεν θεραπεύει τον ασθενή.

Αξίζει να τονιστεί ότι το αλκοόλ, μπορεί να μειώνει την αποτελεσματικότητα μιας θεραπείας για την ψωρίαση σε αυτούς που υπερβάλουν.

Τι συμπέρασμα βγάζουμε;

Δεν έχουμε αιτιολογική θεραπεία, διότι δεν γνωρίζουμε την ακριβή αιτία της ψωρίασης.

Τα κλασσικά φάρμακα (αλοιφές ή χάπια) δεν είναι πάντα αποτελεσματικά. Ενίοτε αποδεικνύονται επικίνδυνα.

Τα νεώτερα φάρμακα (βιολογικοί παράγοντες), παρέχουν ικανοποιητικά αποτελέσματα (σε όσους θα δράσουν), αλλά είναι πολύ ακριβά. Κάποιος που θα πάρει βιολογικούς παράγοντες, ίσως χρειαστεί να αλλάξει είδος έως ότου διαπιστωθεί ανταπόκριση. Το ίδιο θα κάνει και αν υπάρξουν παρενέργειες.

Για όλους τους ανωτέρω λόγους, η θεραπεία της ψωρίασης (με ή χωρίς αρθρίτιδα), δεν είναι έργο του παθολόγου ή του γενικού γιατρού. Είναι δουλειά για δερματολόγους και ίσως και άλλους ειδικούς γιατρούς, με ενημέρωση στις τελευταίες εξελίξεις.

Η αναζήτηση βοήθειας σε βότανα και συμπληρώματα, μπορεί να αποβεί χρήσιμη.




πηγή.1400g.wordpress.com/